πολιτισμός

Κάθε 29 Αυγούστου γιορτάζετε στα Ντουλιανά ο Αη Γιάννης ο ριγολόγος.

Το πρωί στο ομώνυμο παρεκκλήσι στη ρεματιά γινεται λειτουργία. Ακολουθει κέρασμα νηστισιμο, αλλα το βράδι στην πλατεια του χωριού γινεται παραδοσιακό γλεντι .

Ο άγιος Ιωάννης ο "Αποκεφαλιστής" (που αποκεφαλίστηκε, δηλαδή, από τον Ηρώδη) θεωρείται θεράπων Άγιος από το ρίγος τού πυρετού τής ελονοσίας. Γι' αυτό και αποκαλείται και Ριγολόγος και Κρυαδίτης, αλλά και Νηστευτής και Νηστικός για την απόλυτη νηστεία με την οποία τιμάται η μνήμη του. Επίσης, κατά τόπους, ακούγεται και Τιναχτής (στη Νάξο) επειδή σε τινάσσει με ρίγη, αν δεν τηρήσεις τη νηστεία του ή γιατί θεραπεύει το τιναχτικό, δηλαδή τον ελώδη πυρετό, Κυνηγός (στη Θράκη) γιατί γύρω στην εορτή του, 29 Αυγούστου, αρχίζει η κυνηγετικη περίοδος , και Κουτσοκεφάλης. Οι κακοήθεις πυρετοί που μάστιζαν παλαιότερα- ιδιαίτερα κατά τον μήνα Αύγουστο- τον τόπο μας, με τα τρομερά τους ρίγη και τους οξείς παροξυσμούς τους, οφείλονταν, κατά την άποψη του ελληνικού λαού, στην ταραχή που αισθάνθηκε κατά το μαρτύριο η κεφαλή του καρατομηθέντος Αγίου. Ο άγιος Ιωάννης, έκτοτε, εικονίζεται, συνήθως, κρατώντας την κεφαλή του.
Η σχετική με τον αποκεφαλισμό του Προδρόμου διήγηση της Αγίας Γραφής, έτσι όπως αποτυπώθηκε στις εκκλησιαστικές εικόνες, συγκίνησε βαθύτατα την ψυχή του λαού. Κι η λαϊκή φαντασία που δε γνωρίζει όρια, βλέπει το κεφάλι του Προδρόμου να αναπηδά μέσα στο δίσκο του ηλίου, όταν αυτός ανατέλλει στις 29 Αυγούστου.

Ο Άγιος αποκαλείται Θερολόγος ή Ριγολόγος, Παροξυσμός ή Κρυαδίτης, και η μνήμη του τιμάται με απόλυτη νηστεία' και έτσι λέγεται και νηστευτής ή νηστικός. Η νηστεία του συνοδεύεται απ' την απαγόρευση όλων όσα μοιάζουν με το αίμα που έτρεξε από το κεφάλι του. Να οι σχετικές δεισιδαιμονίες, διατυπωμένες από τους ίδιους τους χωρικούς.

"Δεν τρώμε μαύρο σταφύλι, μαύρο σύκο, ό,τι μαύρο φρούτο είναι, γιατί το αίμα του Αγίου τα έβαψε. Δεν τρώμε ούτε καρύδι, γιατί του έκοψαν το καρύδι όταν τον αποκεφάλισαν. Δεν πιάνουμε μαχαίρι κείνη τη μέρα και το ψωμί το κόβουμε με τα χέρια."

"Δεν κόβουμε καρπούζι με το μαχαίρι στο πάνω μέρος, να μη ξεκεφαλίζουμ' έτσι τον άι-Γιάννη. Κείνη τη μέρα τίποτα δεν τρώνε είναι νηστησμάρχης Άγιος.

Σε πολλές περιοχές έχουν καθιερωθεί για την υγεία του κοινού πανηγύρια, λιτανείες και παρακλήσεις σε ξωκλήσια ή αγιάσματα που αποβλέπουν στη μνήμη του αποκεφαλισμού του Προδρόμου.

Ενδιαφέρον, από λαογραφική άποψη, παρουσιάζει, και το τελετουργικό που ακολουθούσαν, σε παλαιότερες εποχές στην Κρήτη , όσοι ταλαιπωρούνταν από διάφορες ασθένειες και κυρίως από ελονοσία και κατέφευγαν στη χάρη του Αγίου, εκζητούντες το θείο έλεος και τη σωτήρια αντίληψή του. Ο ασθενής με απλή, αγνή και άδολη λαϊκή ψυχή προσκυνούσε ευλαβώς τη χάρη του, άναβε τα καντήλια, θύμιαζε τις άγιες εικόνες και, στη συνέχεια, πλυνόταν με το αγίασμα που υπήρχε στο συγκεκριμένο προσκύνημα. Ύστερα έδενε στο μανουάλι μια κλωστή ή το μαντίλι του ή ένα κομμάτι που το έκοβε από τα ρούχα του και έλεγε με πραγματική πίστη τα παρακάτω λόγια:

Έπαε σ’αφήνω, Αϊ- Γιάννη μου, τον πυρετό μου…
Έπαε σ’ αφήνω, Αϊ- Γιάννη μου, το ρίγος μου …
Έπαε σ’ αφήνω, Αϊ- Γιάννη μου, την ανορεξία μου και την αρρώστια μου…»

Αμέσως μετά ο ασθενής «έζωνε» εξωτερικά την εκκλησία τρεις φορές με μια κλωστή, προφέροντας, και πάλι, τα ίδια λόγια. Τότε, ο ρακένδυτος και λιπόσαρκος Άγιος- όπως τουλάχιστον μαρτυρείται από τους ίδιους που προσέφευγαν στη θεία χάρη του και εκζητούσαν το έλεός του- συνήθως άκουγε τις εναγώνιες παρακλήσεις τους και τους χάριζε και πάλι την υγεία τους.

Μεγαλη Κρητικη Βραδιά

Αποκορωνιότικο Αντάμωμα

Στις 31 Ιουλιου του 2012, υπο την προεδρία του Φουντουλακη Μανου, πραγματοποιείτε στα Ντουλιανα ενα μοναδικό πολιτιστικό δρώμενο. Στην πλατεία του χωριού συμπράττουν 38 οργανοπαίκτες και στυλοβάτες της παράδοσης. Προκειται για την μεγαλυτερη συγκέντρωση μουσικών σε συναυλία στον Αποκορωνα που έγινε ποτέ, και πέρα από την μοναδικότητα της ιδέας αποτέλεσε και μια ιστορική στιγμή μιας και έβαλε τα θεμέλια για την σύσταση του παραδοσιακού συλλόγου οργανοπαιχτών αποκορωνα. Μέρος από τα έσοδα της συναυλίας δόθηκαν για την ενίσχυση του ιδρύματος Αγια Σοφία

Η Άνοιξη της Ελευθερίας

Ενα ντοκυμαντέρ πανω στα γεγονότα της πολιορκίας του Βάμου και της μάχης της Αλμυρίδας του 1896.

Οι προβολές ανα εβδομάδα φιλοξενήθηκαν στα χωριά γύρω απο το Βάμο που συμμετείχαν στις μάχες, των οποίων οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι (Ντουλιανών,Βάμου,Κάινας,Τσιβαρα, Γαβαλοχωρίου,Πλάκας-Αλμυρίδας) ανέλαβαν την πρωτοβουλία της δημιουργίας του ντοκιμαντέρ, με την αφορμή την επέτειο της Ενωσης με την Ελλάδα.

Το ντοκιμαντέρ διάρκειας 40 λεπτών υπογράφει ο π Μιχαήλ Βλαβογιλάκης, Θεολόγος - Ιστορικός, και ειναι σε σκηνοθεσία Κοτζαμπασάκη Δημήτρη. Ακούγονται ο Ιστορικός-Τουρκολόγος Λιμαντζάκης Γιώργος, ο Γεν. Δ/της του Ιδρύματος Ερευνών Ελ.Βενιζέλος Παπαδάκης Νίκος και είναι γυρισμένο στα πραγματικά μέρη των γεγονότων του 1896.

Προβληθηκε την Κυριακή 9 Ιουνίου 2013 στις 8:30μμ στην πλατεία του χωριού, μετά απο επιμνημόσυνη δέηση στο ηρώο των Κοτζαμπασάκηδων του χωριού. Ακολούθησε κέρασμα και ζωντανή παραδοσιακή μουσική.